سوال بسیار پرتکرار شما این است که (اگر مرد طلاق ندهد زن میتواند طلاق بگیرد؟). در مواردی ممکن است یک زن بخواهد از همسرش جدا شود، اما مرد رضایت به طلاق ندهد. سؤال اینجاست که آیا زن در چنین شرایطی میتواند طلاق بگیرد؟ طبق قوانین خانواده در ایران، حق طلاق در حالت کلی با مرد است، اما زن نیز تحت شرایط خاصی میتواند درخواست طلاق کند و حتی بدون رضایت مرد، دادگاه میتواند حکم طلاق صادر کند. به طور خلاصه پاسخ این است که بله، در شرایط خاصی زن میتواند درخواست طلاق دهد حتی اگر مرد رضایت به طلاق ندهد. در قوانین ایران، مرد به صورت پیش‌فرض حق طلاق دارد، اما زن نیز در صورت وجود دلایل قانونی و شرعی میتواند از دادگاه درخواست طلاق کند. این شرایط شامل موارد زیر است:
شروط ضمن عقد و حق طلاق زن
یکی از راه‌هایی که زن میتواند به طلاق دست پیدا کند، استفاده از شروط ضمن عقد است. این شروط در زمان عقد ازدواج در سند ازدواج قید می‌شوند و اگر زن این شروط را در اختیار داشته باشد، میتواند با استناد به آن‌ها درخواست طلاق دهد. برخی از این شروط عبارت‌اند از:
داشتن حق وکالت در طلاق.
حق تعیین محل سکونت.
حق تحصیل و اشتغال.
اگر چنین حقی به زن داده شده باشد، او میتواند به صورت مستقیم برای طلاق اقدام کند.
عسر و حرج (سختی و مشقت زندگی)
قانون مدنی ایران تصریح کرده که اگر زندگی مشترک برای زن با سختی و مشقت همراه باشد، او میتواند درخواست طلاق بدهد. این موضوع که تحت عنوان عسر و حرج شناخته می‌شود، شامل مواردی مثل:
رفتارهای خشونت‌آمیز مرد.
اعتیاد شدید شوهر به مواد مخدر یا الکل.
ترک زندگی توسط مرد برای مدت طولانی.
بیماری‌های صعب‌العلاج یا واگیردار مرد.
عدم تأمین نیازهای مالی زن.
در این موارد، زن باید مدارک و شواهد لازم را برای اثبات عسر و حرج به دادگاه ارائه دهد.
غیبت طولانی‌مدت مرد
یکی دیگر از دلایلی که زن میتواند به دادگاه مراجعه کند، مفقودالاثر بودن مرد است. اگر شوهر برای مدتی بیش از چهار سال ناپدید شود و هیچ خبری از او در دسترس نباشد، زن میتواند از دادگاه درخواست طلاق کند.
عدم پرداخت نفقه
پرداخت نفقه وظیفه قانونی مرد است. اگر مرد از پرداخت نفقه خودداری کند یا به دلایلی نتواند آن را تأمین کند، زن میتواند از دادگاه درخواست طلاق بدهد. در چنین شرایطی، دادگاه پس از بررسی شواهد میتواند حکم طلاق را صادر کند. برای مطالعه بیشتر می توانید مقاله آشنایی با نفقه زن (زوجه) و دریافت آن با دارتوت را مطالعه کنید.
روند قانونی درخواست طلاق
زن برای درخواست طلاق باید به دادگاه خانواده مراجعه کرده و دلایل خود را ارائه دهد. دادگاه پس از بررسی شواهد و مدارک، اگر دلایل زن را کافی تشخیص دهد، حکم طلاق را صادر می‌کند. حتی اگر مرد راضی به طلاق نباشد، اجرای حکم توسط دادگاه انجام می‌شود.
نکته مهم
بر اساس قوانین، هرچند حق طلاق به صورت پیش‌فرض با مرد است، اما راه‌های قانونی متعددی برای زن وجود دارد تا در صورت نیاز به صورت قانونی و مشروع از زندگی مشترک جدا شود. مهم‌ترین عامل موفقیت در این مسیر، داشتن مدارک کافی برای اثبات دلایل قانونی است.
آیا زن میتواند بدون رضایت مرد طلاق بگیرد؟
زن تحت شرایط خاصی میتواند درخواست طلاق دهد، حتی اگر مرد رضایت نداشته باشد. این شرایط، بر اساس قوانین مدنی ایران، بر مبنای حمایت از حقوق زن و جلوگیری از ظلم به او تدوین شده‌اند. در ادامه، هر مورد را با جزئیات بیشتر و ذکر مثال توضیح می‌دهیم:
1. شروط ضمن عقد ازدواج
شروط ضمن عقد، توافقاتی هستند که در زمان عقد نکاح به ثبت می‌رسند و طرفین ملزم به رعایت آن‌ها هستند. یکی از مهم‌ترین شروطی که میتواند حق طلاق را به زن بدهد، وکالت در طلاق است.
مثال:
در زمان عقد، مرد شرط می‌کند که زن میتواند در صورت اعتیاد شوهر یا بدرفتاری، وکیل او در طلاق باشد. اگر این شرط پذیرفته و ثبت شود، زن میتواند از آن برای طلاق استفاده کند.
زنی که در هنگام عقد شرط کرده “حق تعیین محل سکونت” با او باشد، میتواند در صورت عدم رعایت این شرط توسط مرد، درخواست طلاق بدهد.
چگونه به زن کمک می‌کند؟
این شروط به زن این امکان را می‌دهد که در برخی موارد بدون نیاز به اثبات دلایل دیگر، طلاق را درخواست کند.
2. عسر و حرج (سختی و مشقت)
طبق ماده 1130 قانون مدنی، اگر زن بتواند ثابت کند که ادامه زندگی برای او غیرقابل تحمل شده است، میتواند بر مبنای عسر و حرج درخواست طلاق کند. عسر و حرج شامل موارد زیر است:
الف. بدرفتاری و خشونت
اگر شوهر به زن یا فرزندان خشونت فیزیکی یا روانی اعمال کند.
مثال:
شوهری که به صورت مکرر همسر خود را مورد ضرب و شتم قرار می‌دهد و این امر زندگی را برای زن غیرقابل تحمل کرده است.
ب. اعتیاد شدید شوهر
اعتیاد به مواد مخدر یا الکل که زندگی زن را تحت تأثیر قرار دهد.
مثال:
زنی که شوهرش به مصرف شیشه یا مواد مخدر صنعتی اعتیاد دارد و اموال خانواده را برای خرید مواد از بین برده است.
ج. ترک زندگی
اگر مرد بیش از 6 ماه زندگی مشترک را ترک کرده و حاضر به بازگشت نباشد.
مثال:
مردی که برای کار به شهر دیگری رفته و هیچ تماسی با همسر خود ندارد و مخارج او را نیز تأمین نمی‌کند.
د. بیماری‌های خطرناک و صعب‌العلاج
اگر شوهر دچار بیماری‌ای شود که زندگی مشترک را به خطر بیندازد.
مثال:
مردی که به یک بیماری مسری مبتلا شده و از درمان امتناع می‌کند.
بیشتر بخوانید: چطور به کمک وکیل طلاق بگیریم؟
3. غیبت مرد (مفقودالاثر بودن)
طبق قانون، اگر مرد برای بیش از 4 سال مفقودالاثر باشد، زن میتواند درخواست طلاق بدهد. دادگاه پس از بررسی و استعلام از مراجع رسمی، در صورت عدم یافتن مرد، حکم طلاق را صادر می‌کند.
مثال:
مردی که به دلیل مهاجرت غیرقانونی به کشور دیگری، برای سال‌ها هیچ نشانی از خود باقی نگذاشته است.
زنی که همسرش در سفر کاری مفقود شده و پلیس نتوانسته او را پیدا کند.
4. عدم پرداخت نفقه
بر اساس ماده 1129 قانون مدنی، تأمین مخارج زندگی زن وظیفه قانونی مرد است. اگر مرد از پرداخت نفقه امتناع کند یا به دلایلی نتواند این کار را انجام دهد، زن میتواند از دادگاه درخواست طلاق کند.
مثال:
مردی که شغل خود را از دست داده و هیچ اقدامی برای تأمین هزینه زندگی همسر خود نمی‌کند.
شوهری که به عمد از پرداخت نفقه سر باز می‌زند و زن مجبور به کار در شرایط سخت شده است.
روند:
زن میتواند ابتدا درخواست نفقه دهد و اگر مرد همچنان پرداخت نکرد، دادگاه حکم طلاق را صادر می‌کند.
5. خیانت یا ازدواج مجدد مرد بدون رضایت زن
اگر مرد بدون اطلاع یا رضایت زن ازدواج مجدد کند، این موضوع میتواند دلیلی برای درخواست طلاق از سوی زن باشد. هرچند که اثبات خیانت یا ازدواج مجدد نیاز به مدارک معتبر دارد.
مثال:
مردی که بدون اطلاع همسر اول، زنی دیگر را به عقد خود درآورده است.
زن با استفاده از پیام‌های تلفنی و تصاویر، خیانت همسر خود را به دادگاه اثبات می‌کند.
روند کلی درخواست طلاق توسط زن
ثبت درخواست در دادگاه خانواده: زن با ارائه مدارک و دلایل قانونی درخواست طلاق می‌دهد.
جلسات رسیدگی: قاضی دلایل زن را بررسی کرده و از مرد نیز دفاعیات می‌خواهد.
صدور حکم طلاق: اگر دلایل زن کافی باشد، دادگاه حکم طلاق را صادر می‌کند، حتی اگر مرد راضی نباشد.
جمع‌بندی
زن در شرایط خاصی میتواند حتی بدون رضایت مرد، درخواست طلاق بدهد. این شرایط بر اساس اصول حمایت از حقوق زن و خانواده تدوین شده و نیازمند مدارک و دلایل مستند است. اگر زنی در این شرایط قرار دارد، میتواند با مراجعه به وکیل و دادگاه خانواده از حقوق قانونی خود دفاع کند. موسسه حقوقی دارتوت تا پایان نتیجه همراه شماست.
