صلح عمری یک روش خلاقانه
انتقال مالکیت می‌تواند به چندین شیوه انجام شود. برخی از روش‌های معمول انتقال مالکیت عبارتند از :قرارداد خرید و فروش که این روش شامل انتقال مالکیت بین دو طرف است.این قرارداد خرید و فروش ملک باید طبق مقررات قانونی تهیه و امضاء شود روش دیگر وقف است که به اختصار معاملات مالکیت است .در این روش، فرد مالک ملک خود را به وقف می‌گذارد و مالکیت ملک به وقفدار منتقل می‌شود.زوش دیگر میراث و ارث می باشد که پس از فوت یک فرد، ملک‌ها به وراث تقسیم می‌شوند.این روش توسط قوانین میراث و ارث تنظیم می‌شود.از طریقوصیت‌نامه نیز فرد می‌تواند تصمیم به انتقال مالکیت ملک خود به شخص خاصی بگیرد.روش دیگری نیز هست که به قرارداد صلح عمری مشهور است در این قرارداد، مالک ملک خود را به شخص دیگری منتقل می‌کند، اما حق بهره‌برداری و اجاره دادن این ملک تا زمان فوت مالک با خود می‌ماند. مهم است که در هر یک از این روش‌ها، مقررات قانونی را رعایت کرده و فرآیند انتقال مالکیت را با دقت انجام دهید. همچنین، مشاوره حقوقی مناسب می‌تواند کمک کننده باشد تا فرآیند به درستی صورت گیرد.
گروه حقوقی دارتوت با کمال میل و با داشتن بهترین وکلای پایه یک دادگستری در روند تنظیم قرارداد صلح عمری و دعاوی مربوط به آن مشاوره های تخصصی و راه کار های لازم کیفری و حقوقی را در اختیار مراجعین و موکلین خود قرار دهد تا در پروسه حقوقی و کیفری دعاوی مربوط به أنواع صلح و نگارش قرارداد صلحنامه دچار مشکل نشوند. شما می‌توانید برای دریافت فقط مشاوره حضوری یا آنلاین همین حالا با همین حالا با شماره‌های 09128508709، 09904040616 یا 02188799791 تماس بگیرید و دعاوی حقوقی خود را با اطمینان کامل به ما بسپارید. همچنین این مقاله به جهت شناخت مبحث صلح عمری،شرایط و انواع آن برای شما عزیزان نوشته شده است.
تعریف کاملی از صلح
در زمینه حقوق، اصطلاح “صلح” دارای دو تعریف متمایز است. یکی به معنای پایان یافتن به اختلاف و دعواهای حقوقی است، به عبارت دیگر، آن زمان که طرفین از ادعاها و دعاوی حقوقی خود دست کشیده و به توافق برسند، این وضعیت به عنوان “صلح در دعوا” شناخته می‌شود. تعریف دیگر صلح به عنوان یک نوع قرارداد حقوقی در معاملات است. به این معنا که در جایگاه انجام قراردادهای معمولی مانند بیع، اجاره، هبه و معاوضه، طرفین ممکن است یک قرارداد صلح را به امضاء برسانند. این صلح نهایتاً به عنوان جایگزینی برای برخی از نوع‌های قراردادهای حقوقی عمل می‌کند، اما نه به صورت کلی برای همه‌ی آنها.
عقد صلح در قانون ایران
عقد صلح نوعی توافق و تراضی بین طرفین است که برخلاف عقود معین، تعریف مشخصی از آن وجود ندارد. این توافق آزادانه و با اراده طرفین صورت می‌پذیرد و شرایط و مفاد آن معمولاً به توافق طرفین بستگی دارد. این عقد معمولاً به دلیل حل و فصل اختلافات و منازعات بین طرفین امضاء می‌شود و می‌تواند شامل تعهدات مالی، تسلیم دارایی‌ها یا تغییر شرایط زندگی طرفین باشد. ویژگی مهم عقد صلح، آزادی اراده طرفین است، اما توجه به رعایت قوانین و مقررات حقوقی و شرعی ضروری است تا توافق و تراضی معتبر و قابل اجرا باشد.
در حقوق مدنی با توجه به استفاده از فقه امامیه، عقد صلح به عنوان یک ابزار تراضی با مفهوم گسترده‌تری در نظر گرفته می‌شود. به عبارت دیگر، عقد صلح می‌تواند جایگزین یا فرعی برای عقود معین دیگر مانند بیع (فروش)، اجاره، و عاریه باشد. این نشان می‌دهد که طرفین می‌توانند از عقد صلح برای تنظیم حقوق و تعهدات مرتبط با این عقود دیگر استفاده کنند.
انواع عقد صلح
انواع عقد صلح در قانون به دو صورت تنظیم می‌شوند:
۱.صلح عمری: در این نوع قرارداد صلح، یک فرد حق بهره‌برداری از ملک و اموال خود را تا زمان حیات خود حفظ می‌کند. این فرد می‌تواند از منافع و مصالح اموال بهره‌مند شود و از آنها استفاده کند. اما با درگذشت این فرد، حقوق ملک به طور کامل به شخص دیگری منتقل می‌شود. در واقع، این نوع صلح به افراد این امکان را می‌دهد که تا زمان حیات خود از اموال خود استفاده کنند و سپس ملک به شخص دیگری منتقل شود.
۲.صلح رقبی: در این نوع قرارداد صلح، فرد واگذارکننده حق بهره‌برداری از ملک یا اموال خود را به صورت موقت و محدود به یک شخص دیگر واگذار می‌کند. این واگذاری معمولاً به مدت زمان معینی مثلاً یک سال انجام می‌شود. در این مدت، شخص دیگر حق بهره‌برداری از اموال را دارد و می‌تواند از آنها بهره‌مند شود. پس از انقضاء مدت معین، حق بهره‌برداری به فرد اصلی یا شخص دیگری منتقل می‌شود. در هر دو نوع صلح، تنظیمات دقیق و شرایط قرارداد از اهمیت بسیاری برخوردار است و باید با دقت و وضوح صورت پذیرد.
صلح عمری چیست ؟
“صلح عمری” به معنای یک نوع عقد است که به وسیله آن، فرد مالک اموال و ملک خود را به شخص یا اشخاصی دیگر منتقل می‌کند. در این نوع توافق، طیان قرارداد صلح، شخصی که اموال خود را واگذار می‌کند، تا زمان حیات خود حق انتفاع از این اموال را حفظ کرده و از منافع آن بهره‌مند می‌شود. اما پس از فوت این شخص، اموال به طور کامل به افرادی که در قرارداد صلح ذکر شده‌اند، منتقل می‌شود.
این نوع قرارداد یکی از توافقات مفید است که باید به صورت رسمی در دفتر ثبت اسناد ثبت شود. به وسیله این سند، فرد مالک اموال می‌تواند تصمیم‌هایی درباره اموال غیرمنقول خود (مانند خانه، مغازه، باغ، زمین، ویلا و غیره) بگیرد. با مراجعه به دفتر ثبت اسناد رسمی، او می‌تواند اموال را به فرزند خود یا شخص دیگری انتقال دهد، اما حقوق مانند فروش، اجاره، معامله و حتی لغو قرارداد را برای خودش حفظ می‌کند. به این ترتیب، تا زمان حیات انتقال دهنده، او حق دارد از اموال خود بهره‌مند شود و در معاملات مختلف دخالت کند. اما با فوت او، ملک اصلی اموال به شخصی منتقل می‌شود که با او قرارداد صلح بسته شده است.
همین الان مشاوره بگیر
ارکان و عناصر عقد صلح عمری
ارکان و عناصر عقد صلح شامل موارد زیر می‌شوند:
- مصالح: شخصی که اموال خود را طبق عقد صلح به کس دیگری منتقل می‌کند و در این فرآیند نقش انتقال‌دهنده اموال را ایفا می‌کند.
- متصالح: شخصی است که اموال از طریق عقد صلح به او واگذار می‌شود. این شخص نقش دریافت‌کننده اموال و بنیان‌گذار تصاحب اموال است.
- مورد صلح: ملک و اموالی هستند که مصالح به متصالح منتقل می‌کند. این مورد صلح نمایانگر اموال موضوع قرارداد صلح است.
- مال‌الصلح: پول یا اموالی است که یکی از طرفین به عنوان پاداش یا مقداری معین به خاطر پذیرش پیشنهاد قرارداد صلح از طرف دیگر دریافت می‌کند. این مبلغ یا اموال معمولاً به عنوان جبران یا پاداش جهت اختتامیه قرارداد استفاده می‌شود.
همه این ارکان با هم تشکیل دهنده عقد صلح می‌شوند و هرکدام از این عناصر نقش مهمی در انجام و اعتبار عقد دارند.
شرایط اساسی صلح عمری
- در قرارداد صلح عمری، تا زمانی که فرد واگذار کننده یا مصالح زنده است، امتیازات و مزایای مالکیت ملک و اموال متعلق به اوست.
- اما در صورت فوت مصالح، قرارداد صلح کامل می‌شود و تمامی اموال به صورت کامل به شخص متصالح واگذار می‌شود و به نام او ثبت می‌شود.
- در این قرارداد به فسخ مادام‌العمر اشاره دارد، به این معنا که مصالح هر زمان که تمایل داشته باشد، بدون حضور متصالح و فقط با اعلام اراده، قرارداد را فسخ کرده و اموال را به نام خود بازگرداند.
- در قرارداد صلح عمری، تمام منافع ملک و اموال واگذار شده برای مصالح باقی می‌ماند و او دارای حق فروش، اجاره، و هر گونه معامله دیگری درباره این اموال است. تا زمان فوت مصالح، متصالح هیچ اختیاری در این خصوص ندارد.
- در صورتی که متصالح در طول مدت قرارداد، به تعهدات خود پایبند نباشد، مصالح می‌تواند به دفترخانه مراجعه کرده، قرارداد را یک‌طرفه فسخ کند و اموال را به نام خود بازگرداند.
- برای تضمین صحت و رسمی بودن قرارداد صلح، لازم است که مصالح و متصالح هر دو طرف بالغ و عاقل باشند، توانمندی مدیریت اموال را داشته باشند و برای انجام این قرارداد راضی باشند.
- ملک مورد صلح باید ارزش اقتصادی داشته باشد و اموری مانند نوشیدنی‌های بی ارزش معمولاً قابل صلح نیستند.
تفاوت صلح عمری با وصیت
الف-در صلح عمری، به طریقی متفاوت از وصیت‌نامه، انتقال مالکیت پس از تنظیم صلحنامه ممکن است به صورت شفاهی یا کتبی و با اعلام ایجاب و قبول طرفین اتفاق بیافتد. این انتقال مالکیت تنها به زمان فوت مصالح محدود شده و صرفاً پس از فوت ایشان، فرآیند تکمیل آثار عقد صلح عمری و انتقال مالکیت منافع مال امکان‌پذیر خواهد بود. همچنین، مالیات مرتبط با صلح عمری به مقدار کمتری نسبت به مالیات بر ارث تعیین می‌شود. به عبارت دیگر، متصالح می‌تواند پس از فوت مصالح، بدون پرداخت مالیات بر ارث و با پرداخت مالیات نقل و انتقال، مالک مال صلح شده و مالکیت را به دست آورد.
ب-با اجرای صلح عمری، فرد حق مالکیت مازاد بر ثلث اموال خود را در زمان حیات خود بدون نیاز به اذن و تنفیذ سایر وراث می‌تواند به هر شخصی که انتخاب کند، انتقال دهد. این امکان به افراد این اختیار را می‌دهد که به طور غیر مستقیم، با انجام صلح عمری، محرومیت وراث از ارث را فراهم آورند. این امر به دلیل عدم امکان محرومیت از ارث توسط وصیت‌نامه در قانون مدنی مطرح می‌شود و نهاد صلح عمری به افراد این امکان را می‌دهد که در زندگی خود، اموال خود را به دلخواه به کسانی انتقال دهند.
مزایای صلح عمری
مزایای قرارداد صلح عمری به شرح زیر است:
۱.تعیین تکلیف کامل اموال: از جمله مزایای مهم قرارداد صلح عمری، این است که مالک می‌تواند به صورت دقیق تر و جزئی‌تر تصمیم‌گیری در مورد تقسیم اموال خود بعد از فوت خود را انجام دهد. در مقایسه با وصیت‌نامه که تا یک سوم اموال محدودیت دارد، این قرارداد امکان تعیین تکلیف برای کل اموال را فراهم می‌کند.
۲.کاهش مالیات انتقال: انتقال ملک از طریق قرارداد صلح عمری ممکن است به مالک مزایای مالی فراهم کند، زیرا ممکن است مالیات انتقال آن کمتر از قراردادهای خرید و فروش معمولی یا مالیات بر ارث باشد.
۳.امکان اقامت در ملک: این قرارداد به مالک امکان می‌دهد تا حقوق مانند حق بهره‌برداری از ملک را حفظ کند. این به او این امکان را می‌دهد که تا زمان فوت خود بدون نگرانی از خروج اجباری از ملک، در آنجا ساکن باشد.
۴.حق فسخ یک‌طرفه: مالک در این نوع قرارداد حق فسخ یک‌طرفه عقد را دارد و می‌تواند در صورت نیاز از این حق استفاده کند. این مسئله مزیت اضافی برای مالک است.
با توجه به این مزایا، قرارداد صلح عمری یک گزینه موردنظر برای افرادی است که می‌خواهند به صورت دقیقتر در مورد تقسیم اموال خود تصمیم‌گیری کنند و در عین حال از منافع اموال خود بهره‌مند شوند.
شرایط فسخ صلح عمری
در چارچوب قرارداد صلح عمری، شرایط فسخ به شکلی سهل و کاربردی تعریف شده‌اند. طبق این قرارداد، شخص انتقال‌دهنده هر زمان که بخواهد، با مراجعه به دفترخانه، می‌تواند قرارداد را به صورت یک‌طرفه و با اختیار خود فسخ کند. این اجازه به او این اختیار را می‌دهد تا بدون نیاز به تأیید یا موافقت متصالح، قرارداد را لغو کرده و از اموال خود واگذار شده دسترسی بازیابی داشته باشد.
از آنجا که قرارداد فسخ شده است، پس از فوت شخص انتقال‌دهنده نیز، اموال متصالح تحت تأثیر قانون مالیاتی مربوطه قرار نخواهد گرفت. این بدان معناست که در ارث بردن این اموال پس از وفات، مالکان جدید مشمول مالیات بر ارث نخواهند شد و مالیات مربوط به این اموال کاهش خواهد یافت. این ویژگی از مزایای مالیاتی قرارداد صلح عمری است که ممکن است جذابیت بیشتری برای انتقال دارایی‌ها به وسیله این روش ایجاد کند.
راه های انعقاد قرارداد صلح عمری
روش‌های انعقاد قرارداد صلح عمری می‌تواند به دو شکل اصلی صورت گیرد:
۱.انعقاد در دفتر اسناد رسمی: در این روش، قرارداد صلح عمری در دفاتر اسناد رسمی ثبت می‌شود. این روش اطمینان حاصل از رسمی بودن و اعتبار قانونی قرارداد را فراهم می‌کند. تمامی امضاها و شروط معین شده در قرارداد در اینجا ثبت و ادراک می‌گردد. افراد دیگر قادر به انکار یا تردید درباره قرارداد نیستند و تنها می‌توانند ادعای جعل را مطرح کنند.
در این روش، مالک اموال با حضور در دفتر اسناد رسمی، قرارداد صلح عمری را با شرایط مورد نظر، از جمله حق استفاده از منافع ملک تا زمان حیات خود و ممنوعیت انتقال ملک توسط متصالح تا آن زمان، منعقد می‌نماید.
برای ثبت رسمی قرارداد صلح عمری، باید به دفتر اسناد رسمی مبلغی پرداخت شود که این مبلغ سالانه تغییر می‌کند. توجه داشته باشید، که برای همه این موارد باید عضو سامانه ثنا باشید.
۲.انعقاد صلحنامه به صورت عادی: این روش معمولاً به صورت دست‌نویس انجام می‌شود. صلحنامه عادی نیز می‌تواند از نظر قانونی نافذ و قابل اجرا باشد، اگر تمامی ارکان صحت قرارداد در آن موجود باشد. صلحنامه باید اهلیت طرفین، موضوع مشروع و موجودیت مال مورد صلح در زمان انعقاد را تضمین کند. این روش نیز پس از فوت، به عنوان یک قرارداد معتبر به شمار می‌آید، و مالیات بر ارث بر روی اموال منتقل شده تحت تأثیر قرار نمی‌گیرد.
مدارک لازم برای انعقاد صلح عمری
برای تنظیم قرارداد صلح عمری، مدارک زیر لازم است:
۱.سند تک برگ یا منگوله‌دار ملک: در صورتی که ملک مورد صلح در دست احداث باشد، باید پس از پایان کار، مدارک پایان کار ارائه شود.
۲.استعلام شهرداری: استعلام شهرداری مربوط به ملک مورد صلح برای اطمینان از وضعیت قانونی و شهرسازی ملک لازم است.
۳.استعلام دارایی: استعلام دارایی به منظور اطمینان از اینکه مالک اموال دارای دارایی کافی برای انجام این قرارداد است.
۴.کارت ملی و شناسنامه هر دو طرف: کارت ملی و شناسنامه هر دو شخص صالح و متصالح برای احراز هویت لازم است.
۵.استعلام ثبت:برای اطمینان از وضعیت ثبتی ملک، استعلامی از دفتر اسناد رسمی و ثبت ارائه می‌شود.
۶.اجاره‌نامه عرصه:در صورتی که ملک مورد صلح اوقافی باشد، اجاره‌نامه عرصه نیز باید ارائه شود.
مالیات صلح عمری
درست است رخلاف اموالی که طبق وصیت یا قانون ارث تقسیم می‌شوند و مالیات بر ارث بالایی از آنها دریافت می‌شود، مالیات بر اموال موضوع قرارداد صلح عمری به میزان کمتری محاسبه می‌شود. این تفاوت اغلب به دلیل نحوه‌ی انتقال مالکیت و اموال در قرارداد صلح عمری نسبت به روش‌های دیگر انتقال مالکیت است.به این ترتیب، امضای قرارداد صلح عمری می‌تواند یکی از راه‌های کاهش مالیات بر ارث باشد، زیرا از طریق این قرارداد می‌توان اموال را به نفع شخص دیگری منتقل کرد و در عین حال، مالیات کمتری را پرداخت کرد.
قرارداد نویسی و دعاوی قرارداد صلح عمری با گروه حقوقی دارتوت
در این راستا وکلای گروه حقوقی دارتوت با بهره گیری از روش های قانونی به شما کمک می کنند تا در فرآیند قرارداد نویسی صلح عمری و آثار حقوقی و کیفری پس از آن تنها نباشید و خسارتی نبینید.برای دریافت مشاوره همین حالا با ما تماس بگیرید.
همین الان مشاوره بگیر
▪ ارتباط با ما
جهت دریافت مشاوره رایگان، می‌توانید به دو صورت حضوری و تلفنی، با ما در ارتباط باشید.
آدرس: تهران، میدان ونک، خیابان گاندی شمالی، کوچه صانعی غربی، پلاک ۲۱، طبقه سوم، واحد ۳۰۳
▪ دسترسی سریع
(لطفا VPN خود را روشن کنید)
▪ آخرین مقالات دارتوت
مشاوره و تماس
وکلای گروه حقوقی دارتوت، با بهره‌گیری از روش‌های قانونی به شما کمک می کنند تا در فرآیند دعاوی مربوط به افترا و آثار حقوقی و کیفری پس از آن تنها نبوده و در کوتاه ترین زمان ممکن و حداقل خسارت وارده در دعوای خود پیروز شوید. شما می‌توانید برای دریافت مشاوره حضوری یا آنلاین همین حالا با شماره‌های 09128508709 و 09904040616 تماس بگیرید.
درخواست مشاوره تخصصی
چرا دارتوت را باید انتخاب کنید؟
سئوالات متداول
بیشترین سئوالاتی که شما از ما پرسیده‌اید و ما پاسخ داده‌ایم:
مسائل مالیاتی، همیشه پیچدگی خاص خود را دارند که نیاز است برای جلوگیری از جریمه‌های متعدد، یا کارشناسان مالیاتی مشورت نمایید.
انعقاد قرارداد، نکات بسیاری دارد که باید مفاد آن، به صورت کامل و واضح و شفاف درج شود. برای راهنمایی بیشتر، با کارشناسان دارتوت در تماس باشید.
برای دریافت اجرت المثل زن، باید به دادگاه مراجعه کرد و دادخواست مطالبه اجرت المثل ایام زوجیت را ارائه داد.
